Foloqa

Tuulii diimaan sababa jijjiirama jiiniiwwan isaa keessatti uumameen daraaraa gartokkoon keelloo agarsiisu

Baayoloojii keessatti Foloqni jijjiirama tartiiba niwuukilii asiidii jiinoomii orgaanizimii, vaayirasii ykn DNA kiroomozoomii ala ta'eedha . Jiinoomoonni vaayirasii DNA ykn RNA of keessaa qabu . Foloqni kan uumamu dogoggora yeroo DNA ykn baay’ina vaayirasii, maaytoosii, ykn meeyoosisii ykn gosoota miidhaa DNA irratti geessisan kan biroo (kan akka daayimaroota piriimiidiinii madana altiraavaayoleetii saaxilamuu irraa kan ka’e), isaanis sana booda suphaa dogoggoraaf saaxilamu (keessattuu microhomology-mediated end joining ) keessa darbuu danda’u., yeroo bifa suphaa biroo dogoggora fidu, ykn yeroo baay’ina dogoggora fidu ( translesion synthesis ). Foloqni sababa elementoota jeneetikii socho'aniin kutaalee DNA galchuu ykn haquu irraa kan ka'es ta'uu danda'a .Walumaagalatti Foloqni jijjiirama tartiiba DNA yeroo jaltiinaa uumamuu danda’uudha.Gosoonni foloqa (mutation) haqiinsa, bakka buusa, suuqxii fi dacha’ooma ykn mirroma kan dabalatudha.Foloqni caasaa pirootiinii, dalagaa fi dandeettii orgaanizimii irratti dhiibbaa adda addaa qabaachuu danda’a.Foloqni tokko tokko miidhaa kan geessisu yoo taʼu, kaan immoo giddu galeessa taʼuu ykn faayidaa kan qabu taʼuu dandaʼa.Foloqni garaagarummaa jeneetikiif gumaacha kan godhu yoo taʼu,  jijjiirama tirannaa fiduu dandaʼa.