Jump to content

Wikipedia:Seensa hawaasaa

Wikipedia irraa
Nasrumikailkabira Namoonni adeemsaaf yommuu karaa irra bu’an kallattiin adeemsa isaanii galma 

fiixaan bahiinsa qabu biraan isaan gahuu danda’uu isaa kan ittiin beekan keessaa tokko dursanii karaa isaanii sakkatta’uu fi mirkaneeffachuu qabu. Karaan hundi milkaa’aa namatti fakkaateef yookiin immoo mijataa ta’eef irra adeemuun dhumni isaa kufaatii ta’uu danda’a. Daandiin Guddinaa karaa milkaa’inaa akkasumas sagalee Waaqayyoo irratti hundoofnee karaa ittiin milkaa’ina jireenyaaf dhugaa wangeelaa ittiin wal hubachiifnuu fi dubbii jiraataa sagalee Waaqayyoo waliin qayyabannuu fi waliif qoodnu dha.


1.1. Daandiin Guddinaa Kami?

Guddinni tattaaffii fi kaka’uumsa qabaniin milkaa’ina hunda caalutti darbuuf hiixachuudha. Guddina kallattii tokko qofaan ibsuun ni ulfaata. Kanaaf jecha guddina yommuu jennu guddina kallattii lamaanii, foonii fi hafuuratti guddachaa adeemuun akkamitti akka danda’amu bal’inaan ilaalla. “Ati warra qajeelotaaf karaa ni tolchita. Daandiin isaan irra adeemanis akka wal qixxaatu ni goota.” (Isa. 26:7). �Jireenya kee jaaladhu! Yoo har’a cimaa taatee yaaddoo, haala rakkisaa mo’attee darbite guyyaa borii argita. Abdii kee biras geessa. Dhaloota daandii guddinaa irra adeeman haala rakkisaa darbanii ce’an haa qabaannu. Guddinni isa kami dha? Sammuudhaan yookiin yaadan guddachuu, qabeenyaan guddachuu, hafuuraan guddachuu, fooniin guddachuu. Guddinni kan armaan olii hunduma ta’a. Akkaataa caalmaatiin yoo ilaalle immoo guddinni akkaataa tattaaffii fi kaka’uumsa qabaniin milkaa’inni hunda caalu ni argama. “Wanta hojjatamuun irra jiraatu yeroo isaatti xumuruuf gama keetiin kallattii dandeessu hundumaan hojjachuuf itti cichuun sirraa eegama.” “Iddoo kana jiraachuun kee tarii fedha Waaqayyoo ta’uu danda’a wanta hojjachuun siif ta’u yeroodhaan hojjadhu. Ulfina Waaqayyootiif hojjadhu.” “Jireenya kee guyyaa guyyaa irratti waaqayyoon affeeri! Ulfina maqaa Waaqayyoo beeksisi!”


1.2. Amaloota Namoota Daandii Guddinaa irra Adeemanii

 Yeroo hundumaa gooftaatti gammadoodha. Filp. 4:4  Namoota balballi eebbaa akka banamuuf dhimmanii barbaadaniidha. Mat.7:7  Eegumsa Waaqayyoo keessatti of eegu. Iyo. 29:1-4  Jireenya gammachuu qabu jiraatu.  Guddina irraa guddinatti darbuuf hojjatu.  Milkaa’inni daandii kami irratti akka argamu ni yaadu akkasumas ni akeeku.  Furmaata rakkina hundumaaf ta’u barbaaduuf dhimmu!  Waan hojjetanii fi raawwachuuf karoora qaban hundumaatti akkaataa hojjechuuf isaanif mijatutti sagantaa itti baasu. (Make schedule TODO all things).�1.2.1 Abbaa Furmaataa Abbaan furmaataa tokko rakkoolee kudhaniif karaa tokko qofaan furmaata itti laata utuu hin ta’in, rakkina tokko karaa kudhaniin furmaata kan itti laatudha. Kunis taa’anii itti yaaduu fi karoorsuudhaani. Sammuu ofiitti fayyadamuudhaani. Abbaan furmaataa immoo abbaa yaadaati. Kanaafuu yeroo hundumaa yaada sammuu kee keessa jiran baasii itti hojjedhu! 1.2.2 Itti Gaafatamummaa Wanta hojjatu hundumaaf itti gaafatamummaa fudhachuun amala nama ogummaa qabu tokkooti. Wanti hojjannu dudduubni isaa ittiin jiraachuuf (business) ittiin argachuuf qofa ta’uu hin qabu. Wantoonni itti yaadamuu qaban tokko tokko ni jiru:  Wanti hojjetamu hammam namoota gargaara?  Miidhaa fi faayidaa isaa adda baafachuu?  Namoota meeqa bira gahuu danda’a? Jireenyi nama tajaajiluu maal fakkaachuutu irraa eegama? Namni namoota kaaniif hojjatu yookiin tajaajilu yaada isaa, karoora isaa, jireenya isaatiin fakkeenya gaarii ta’ee hojjachuutu irra jira. Jireenya harkaa gara afaanii keessaa bahuudhaan namoota hundumaaf dhimmee yaaduudhaan namoota hundumaa biratti fudhatamummaa qabaachuu isaa dabaluu danda’uutu irra jiraata.


1.2.3 Yeroo sirrii itti Qajeelan (of jijjiiran)

Mukti jalqaba qajeelee yoo hin guddanne sirreessuun ulfaatadha. Jireenyi nama tokko tokkootis ganamaan yoo of qajeelche, of ijaare yookiin namoota beektota waliin ta’uun ogummaa horate malee karaa dheeraa beekumsa malee qaxxaamuruun utuu ija baay’ee godhachuun danda’amu jiruu hir’uu nama taasisa. Maatiin ijoollee isaanii yommuu guddisan kallattii kamtu gaarii fi karaa kamtu immoo akka isaan miidhu barsiisuun irra jiraata. "Ati garuu ka’i, seenaa darbe qoradhu, dhaloota yaadachiisi! Sabni seenaa hin beekne hundeen isaa gadi jabaatee hin dhaabatu, wanta gaarii hojjachuufis seenaan jalqabaa keessa jiraachuu yoo baate mi’aan isaa itti hin dhaga'amu." Namoonni seenaa dhugaa waa'ee argama isaanii beekanii jireenya isaanii kallattii gaarii irra adeemsisuuf ni dhimmu. Seenaa beekuun hubannaa namaaf kenna. Hubannaan wantoota jiruu fi �


jireenya miidhan irraa nama eega. Isa kaleessaa yaadatanii isa har'aa hojjatu, isa boriif immoo ni karoorsu. Kanaaf ni barreessina, ni barsiifna. Jireenya keenya eeggannee adeemna.

1.2.4 Seenaa Gaarii Hojjechuu Wanta gaarii hojjadhe kana irraa dhaloonni waan tokko barachuu danda’u kan jettu seenaa hojjatte qabdaa laata? Yoo qabaatte Waaqayyotu na gargaare jettee uumaa kee galateeffattee beektaa? Yoo beekaan wallaalee irra daddarbe eenyutu isa qajeelcha? Amala namootaaf yaaduu fi namootaaf dhimmu kennaa gaarii ganamaan eenyutu namaaf kenna? Kan jireenya kee eebbisuu, kabajuu danda’uu fi jireenya kee abaaruu danda’u kennaan sitti kennamee harka kee irra jira. Akkamitti itti fayyadamaa jirta? Amma jireenyi kee maal fakkaata, maalirra jirta? Bori hoo maalitti akka darbitu itti yaaddee laata? Namni hundinuu gaaffii kana anatu gaafatame jedhee itti dhimmee yaadudhaan barbaadee of haa argatu. Jireenya kee qajeelchitee, gammachuudhaan jiraachuu fi boru ifa guddaatti bahuudhaaf har’a hojiin ati hojjattu murteessaadha. Of kunuunfadhu, jireenyi kee yoo har’a sitti toluu baate boru itti fayyadamuudhaaf jiruu fi jireenya kee mararsiifadhu, haala rakkisoo hundumaa bira darbi! Yeroo hundumaa uumaa keetti hirkadhu! Har’a nan jiraadha boru hin beeku jettee dhibaa’ummaadhaan hin jiraatin! Dandeettii Waaqayyo siif kenne hin qusatin! Dandeettii si keessa jiru adda baastee itti hojjachuu qabda! 1.2.5 Jireenya Gaarii fi Yaada Qajeelaa Qabaachuu (For new life having good idea)  Yaada gaarii namni qabu, furmaata rakkinaa of harkaa qaba.  Jireenya komachaa jiraachuun hafee jireenya isaa gammachuudhaan jiraata.�

Yaada gaarii nama qabu rakkinni addunyaa raasu isa hin sodaachisu. “Yaada daandii guddinaa irraa si kaachisuu (addaan si baasuu) fi yaada ofittummaa yeroodhaaf si gargaaree booda si kuffisu adda baafadhu. Yoo hardha miidhamte iyyuu boriin kee ifa akka ta’e sirriitti yaadadhu! Gammachuu bara baraa kan namaaf laatu dubbii sagalee Waaqayyooti. Jireenyaan guddina irraa guddinatti darbuuf yaada namni qabu isaaf jiraachuu isaatiin qajeelinaa fi eebba karaa isaa irra deemuudhaan argamu irraa qooda gaarii qaba. Qoodni isaanii jireenya bara baraa ti.” Akkamitti Waaqayyoof jiraatu.  Garaa kee guutuudhaan yaada kee guutuudhaan Waaqayyoon jaaladhu!  Isuma qofaaf hojjadhu! Foon dadhabaadha, hafuurri garuu dhimmaadha.  Ati garuu hamma dhumaatti adeemi! Waan hundumaatti gara itti gortu beeki! 2Xim. 4:5 1.3 Guddisa Daa'immanii 1.3.1 Akkaataa Guddisa Daa’immanii Haalli guddisa daa’immanii yeroo hundumaa cimee itti fufuun kan irra jiraatuu fi jireenya fuuldura isaanii qajeelchuuf hojii hunduma keessaa hojii olaanaa dha. Daa’immaniif bakka guddaan kennamee xiyyeeffannoodhaan yoo guddifaman, dhaloota dhufan daandii guddinaa irra qajeelchuuf sababa jalqabaa ta’u. A) Daa’immanitti meeshaalee taphaa kan akkamii kenninee yoo taphachifne filatamaadha? Yeroo baay’ee maatiin daa’imman isaanii taphachiisuuf jecha meeshaalee waraanaa kan akka shugguxii, qawwee itti yoo kennan ni argina. Haalonni akkanaa fi kan kana fakkaatan daa’imni �

keessa isaatti lolaa fi jibba horatee akka guddatu taasisa. Qooda kanaa immoo wanta gaggaarii daa’ima barsiisan meeshaalee akka konkolaataa adeemuu fi qubeewwan fi fakkiilee adda addaatiin si’eessanii itti argisiisanii taphachiisuun barsiisuu. Maatiin haala guddisa daa’immanii irratti xiyyeeffatanii guddisuu qabu. Daa’imni keenya waan ta’uuf jiru karaa itti argisiisuuf hojii (action) har’a nuti itti mul’ifnee guddifnu murteessaa dha. B) Soorata madaalamaa daa’immaniif qopheessuu Akkaataa dandeettii daa’immanii fi furdina qaama isaanii too’achuu akka danda’aniif nyaanni daa’immaniif kennamu murteessaadha. Nyaata kanneen akka muuzii, dinnicha, hanqaaquu, foon qurxummii sirnaan bilchaate argachuu qabu. Nyaata anniisaa fi haaromsaa of keessaa qaban soorachuu. Nyaata sasalphaa ta’aniif dandeettii yaaduu dabalan soorachuu. Kanas gama ogeessa fayyaatiin gorfamuun hojiirra oolchuun ni danda’ama. 1.3.2 Daa’imman Haala Gaariin Guddisuuf Maaltu Godhamuu Qaba. Daa’imman haala gaariin guddisuuf gahee isaanii bahuu kan qaban maatii qofa miti. Ollaan, manni barnootaa daa’immanii fi naannoon akkasumas mootummaan gahee keessaa qaba. Maatiin daa’ima guddisuuf iddoo olaanaa fi gahee jalqabaa qabu. Gahee kana haala gaariidhaan itti fufsiisuu fi kallattii barbaachisaa ta’een daa’ima ofii guddisuuf barnoota akkaataa waa’ee daa’immanii biyyoolessaa fi mirga daa’immanii eeguuf dhaabate UNICEF kennamu hordofuun baay’ee murteessaa dha. Dhaabbanni UNICEF akka gorsutti daa’imni keenya sammuu cimaa fi beekumsaan akka guddatuuf akkuma afaan haasa’uu jalqabuun maatii waliin walitti dhiheenya cimaa horachuutu irra jira. Waan daa’imni yaadu beekuu baatanis daa’ima haasofsiisanii mallattoo hubatamuu danda’uun barsiisuun guddisuun maatii irraa eegama. Irra caalatti haala guddisa daa’immanii keessatti qabxiin cimaan dagatamuu hin qabne, daa’ima keenya yoomillee sodaachisuun, ifachuun, rukutuu fi akka mufatu gochuun barbaachisaa miti. Daa’imni yoo balleesse akka balleessaa sanatti hin deebineef maaltu godhamaa? 1. Balleessaa akka ta’e mallattoodhaan akkasumas haasa’a inni beekuu fi hubachuu danda’uun �