Ujummoo dhigaa qaqalloo

Wikipedia irraa

Ujummoo dhigaa qaqalloon kan beekamaniin ujummoolee qaqalloo dhiigaa yoo taatu ujummoolee gurguddaa lamaan (dhiigraabsituu fi dhiigdeebistuu) jidduu ujummoo jiruu fi kanujummoolee lamaan walqabsiisuudha. Ujummooleen qaqalloon (Kaappiilaroota) hojiin isaani gurguddoon wantoota qaamaa keenyaaf fayyidaa qaban gara seelotaatiin qaamaa keessa gadi akka seenanii, akkasumatti wantoota xuraawaa seelota qaamaa keessa jiran seelota keessaa baasuun gara dhiigaa akka seenan hojata. Gabaabumaatti iddoo wantoonni adda addaa dhiigaa fi seelota qaamaa jiddutti waljijjiirran itti geggeeffamu jachuudha. Dhiigni ujummoolee dhiigraabsituu keessa deeman nyaata badhaadhame, oksijjiinii fi wantoota biro kan qaamaaf fayidaa qaban ba’aachuun yoommuu ujummoolee qaqalloo dhiigaa (Kaappilaroota) gahan dhaaba ujummoolee qaqalloo dhiigaa (Kaappilaroota) keessaa gadi seenuun gara seelota keenyaa seenu. Akkasumaas, kaarbondayi’oksaayidii, yuuriyaa fi wantoota xuraawaa biro kan seelota keessa jiruu fi kan uumaman seelota keessaa baasuun dhaaba kaappilarii keessaan gadi baasee gara dhiigaa ujummoolee dhiigdeebistuu keessa jiru waliin walitti maku. Ujummoolee dhiigaa qaqalloon kunneen wantoota adda addaa keessatti gaggeeffamu saffisaan yookiin mijjeessuun akka dhaaba keessa seenan dhaabni ujummoolee haalaan haphiidha. Dhaabni ujummoolee dhiigaa qaqalloon teessuma seelii tokkoo yookiin baqqaana (layer) qofa irraa hojjatame. Isaanis bakka wantootni hedduun dhangala'aa gidduu naannoo jiru irraa itti waljijjiiran yoo ta'u, dhiiga dameelee go'aabicuu ( arterioles ) irraa gara kanneen dhiigdeebistuu xinnicha ( venules ) dabarsan.