Torobbii
Torobbiin qaama namaa mootummaan seera kabachiisuu, nageenya, fayyaa fi qabeenya lammiilee eeguu fi yakkaa fi jeequmsa siiviilii ittisuuf hundeesseedha. Aangoon seeraa isaanii hidhamuu fi mootummaan humna jeequmsaa akka fedhetti fayyadamuu kan dabalatudha. Jechi kun yeroo baay’ee humnoota torobbii mootummaa abbaa biyyummaa qabu kan aangoo torobbii mootummaa sanaa aangoo murtaa’e ykn aangoo murtaa’e keessatti fayyadamuuf aangoo qabu waliin kan walqabatu dha. Humnoonni torobbii yeroo baayyee waraanaa fi dhaabbilee biroo weerartoota biyya alaa irraa ittisa mootummaa irratti hirmaatan irraa adda jedhamee ibsama; Haa ta'u malee, Jandarmoonni kutaalee waraanaa torobbii siiviilii irratti himatamanidha. Humnoonni torobbii tajaajila damee mootummaa gibiraan deeggaramuudha.
Seera kabachiisuun qaama hojii torobbii qofa. Torobbiin haala adda addaa keessatti hojiiwwan adda addaa kan hirmaachisu yoo ta’u, kanneen gurguddoon garuu sirna eeguudha. Hawaasa tokko tokko keessatti, dhuma jaarraa 18ffaa fi 19ffaa keessa, kunniin gama sirna gitaa fi qabeenya dhuunfaa eeguutiin guddatan. Hawaasa ammayyaa keessatti humni torobbii bakka hundatti argama. Haa ta’u malee, malaammaltummaa, gara jabummaa fi bulchiinsa abbaa irree eeguu keessatti sadarkaa adda addaatiin hirmaachuu waan danda’aniif gaheen isaanii falmisiisaa ta’uu danda’a.
Humni torobbii kutaa torobbii, tajaajila torobbii, konistaabularii, jandaarmii, ittisa yakka, tajaajila nageenyaa, dhaabbata seera kabachiisu, waardiyyaa siiviilii, ykn waardiyyaa lammummaa jedhamee waamamuu ni danda’a. Miseensonni akka poolisoota, loltoota, sh Isaanis refs, constables, guards, peace officers ykn burgeessa/civil guards jedhamuu danda’u.