To’annoo lakkoofsaa

To'annoo lakkoofsaa (Ingiliffa: To'annoo lakkoofsaa, NC), ykn maqaa isaa guutuu to'annoo lakkoofsaa kompiitaraa (Ingiliffaa: To'annoo lakkoofsaa kompiitaraa, CNC), meeshaalee maashinii (kan akka qonnaa, meeshaalee qonnaa, lathes) fi maxxantoota 3D ofumaan to'achuudhaan bocuudha isaan karaa kompiitaraa Adeemsa maashinii kan hojii kennamu irratti hojjetudha. Qajeelfama koodiidhaan sagantaa’e hordofuudhaan, maashiniin CNC meeshaa hojii tokko meeshaa murtaa’e (kan akka sibiilaa, pilaastikii, muka, seraamikii ykn kompozitii) irratti hundaa’uun hanga boca barbaadamu irra ga’utti, ibsa guutuuf, harkaan caalaa sirritti, osoo hin barbaachisin adeemsisa operetera harkaan hojjetamuuf.

Maashiniin CNC waltajjii mootorootni hedduu fi sochii sirrii ta’e qabuu fi akkaataa qajeelfama sagantaa isaatiin kompiitaraan to’atamudha. Qajeelfamni sagantaa qabu bifa sagantaa tartiiba koodii to’annoo maashinii kan akka G-koodii fi M-koodiitiin barreeffamee gara maashinii CNCtti ergama, sana booda adeemsi ni jalqabama. Qajeelfamni nama tokkoon ykn yeroo baay’ee sooftiweerii kompiitaraan gargaarame giraafikii-dizaayinii (CAD) jedhamu fayyadamuun barreeffamuu danda’a. Ammas, maxxantoota 3D kanneen koodii G fayyadaman keessatti, wanti maxxanfamuu qabu qajeelfamni osoo hin uumamin dura "ciccirama".

CNCn harkaan (meeshaalee akka handwheels ykn levers fayyadamuun) ykn makaanikaalatti qajeelfama paatennoota dursanii hojjetaman (cams) tiin to’atamuu isaa maashiniiwwan kompiitaraan hin hojjetamne biroo caalaa fooyya’iinsa guddaadha. Sirna CNC ammayyaa keessatti dizaayinii fi oomishni wanta makaanikaa baay’ee ofumaan hojjeta. Dimshaashumatti makaanikaalii wantichaa sooftiweeri CAD fayyadamuun kan ibsamu yoo ta’u, sana booda sooftiweerii omisha kompiitaraan gargaarame (CAM) [en] fayyadamuun gara qajeelfama omishaatti hiikama. Qajeelfamni bu'aa argame (software "postprocessor" tiin) gara ajajoota addaa maashinii murtaa'e tokko qaama sana oomishuuf barbaachisanitti jijjiiramanii booda gara maashinii CNCtti fe'amu. Qaamni kenname kamiyyuu meeshaalee adda addaa hedduu, jechuunis qodaa, saawwanii fi kkf fayyadamuu waan barbaaduuf, maashiniiwwan ammayyaa yeroo baayʼee meeshaalee hedduu walitti makuun “seelii” tokko godhu. Setups biroo maashiniiwwan adda addaa baay'ee too'ataa alaa qaban, opereetota namaa ykn roobootii kanneen qaama maashinii irraa gara maashiniitti sochoosan fayyadamu. Haala lamaan keessatti, tartiiba tarkaanfiiwwan wanta kenname kamiyyuu oomishuuf barbaachisan guutummaatti ofumaan kan hojjetuu fi wantoota CAD jalqabaa wajjin walitti dhiyeenyaan walsimu uuma.

Faayidaa:

• Sirreeffama, safartuu, to’annoo, sochii harkaa fi kkf. Hojiiwwan yeroo fudhatan kan akka
• Hojiiwwan sirrii ta’an ni raawwata.
• Namoonni gahumsa qaban hin barbaachisu.
• Yeroo hunda saffisi hojii ol’aanaa fi wal fakkaata.
• Fayyadamni gosa hunduu gara xiqqaatti gadi bu’a.
• Dogoggorri dhuunfaa opereteraan uumamu xiqqaata.

Miidhaa isaa:

• Karoora omishaa bal’aa barbaada.
• Invastimantii qaala'aa barbaada.
• Anniisaa sa’aatii tokkotti fayyadamu ol’aanaadha.
• Of eeggannoodhaan itti fayyadamuu fi suphaa barbaada.
• Kutaawwan qulqullina qaban kanneen saffisa muraa olaanaa dandamachuu danda’an fayyadamuun barbaachisaadha.
• Suphaan yeroo yeroon ogeessaa fi nama hayyamameen yeroo yeroon raawwatamuu qaba.

Kan darbe

Yaadni maashiniiwwan NC jalqabaa Waraana Addunyaa Lammaffaa irraa eegalee ture. Gara dhuma Waraana Addunyaa Lammaffaatti, ajaja barreeffamaa Mootummaa Ameerikaa yeroo sanaatiin, xiyyaarota waraanaa humna qilleensaa Yunaayitid Isteetis Tiyaatira Paasifikii keessatti saffisaan kutaalee oomishuuf jecha kan mul’ate. Maashiniiwwan NC jalqabaa bu’aa qorannoo R&D waloo saayintistootaa fi injinaroota Parsons Corporation fi Massachusetts Institute of Technology, kan mootummaan muudamaniin kan oomishamanidha. Maashiniiwwan NC, kanneen erga waraanni xumuramee booda hin barbaachifne, amma akka abdii oomisha baay’eetti kan ilaalaman yoo ta’u, bara 1952tti maashiniin NC jalqabaa warshaa kanaaf oolu, Cincinnati-Hydrotel, oomishamee isa jalqabaa galmaan ga’e milkaa’ina damee isaa irratti.

Parsons Corp. jedhamuun beekama. fi hojiiwwan Sikorsky

Dhaloonni NC akka waliigalaatti kan walqabatu John T. Parsons fi Frank L. Stulen, kanneen Parsons Corp. Traverse City, Michigan keessatti hojjetan. Gumaacha isaanii kanaan bara 1985tti "Maashinoota Lakkoofsaan To'atamaniin Oomisha Konkolaataa fi Xiyyaaraa Warraaqsa" jedhamuun Meedaaliyaa Teeknooloojii Biyyaalessaa badhaafamaniiru.

Bara 1942tti, Parsons, Bill Stout, itti gaafatamaa ijaarsa xiyyaarota Ford Trimotor duraaniitiin, helikooptaroonni oomisha NCf "yaada guddaa itti aanu" akka ta'an itti himame. Hojii ta'uu danda'u qorachuuf Sikorsky Aircraft bilbilee yeroo muraasa booda kontiraata mukaa stringers rotor blades ijaaruuf argate. Yeroo sanatti, cirrachoonni rootarii (baalleewwan naanneffamuu) cirracha dhaabbataa ta’aniin kan hojjetaman yoo ta’u, kunis tuubii sibiilaa dheeraa kan lafee cinaachaa (ykn sirriitti yoo dubbanne lafee cinaachaa) qabu sana booda boca aerodynamic mirkaneessuuf isaan irratti kaa’ame of keessaa qaba. Stringers rotors dizaayinii Sikorsky kenne irraa ijaaramanii akka qabxii 17 walitti aansuun outlines ibsanitti gara Parsons ergamaniiru. Sana booda Parsons qabxiilee kaarvii Faransaayiin 'guutuu' gochuun sarara uumuu qaba ture. Boca sarara alaa uumuuf meeshaan mukaa kan hojjetame siʼa taʼu, ciccitoonni mukaa biimii sana uumuu dandaʼan, qaxxaamuraa sirrii taʼe qabachuuf dhiibbaa sirrii gochuudhaan meeshaa sana keessa kaaʼamu turan. Sana booda humna kennuudhaaf elementoonni hedduun sarara guddaa kana keessatti hammatamaniiru.

Warshaa meeshaalee manaa itti hin fayyadamne keessatti oomisha NC yaaliin erga jalqabee booda, billaawwan keessaa tokko kufe, kunis yoo xiqqaate rakkoon kun gartokkoon isaa koolaara sibiilaa stringer irratti sibiilicha irratti tuqaa waldichaan kan uumame fakkaata qaree. Utubaa yeroo ijaarsaa biimii keessa kaa’amee, achiis utubaa irratti siqsee bakka barbaachisaa ta’etti waldicha. Paarsons mala haaraa maxxansituu fayyadamuun kallattiin ispaaritti hidhannoo maxxansiisuuf yaada dhiheesse, kunis kanaan dura dizaayinii xiyyaaraa irratti yaalamee hin beeku.

Qo'annoo Inistiitiyuutii Teeknooloojii Masaachusets

Saayintistoonni MIT galtee handwheel adda addaa irratti giiriiwwan maxxansuudhaan sansalata roolaar mootora waliin walqabsiifameen kan oofan yoo ta'u, tokkoon tokkoon siiqqeewwan maashinichaa sadan (X, Y, fi Z) tokkoof tokko. To’ataan walqabatee jiru kaabinoota hamma firijii ta’an shan kan of keessaa qabu yoo ta’u, walitti qabamanii hamma warshaa isaan waliin walqabsiifamaniitti dhihaatan. Kaabinoota keessaa sadii too'attoota motoraa kan qaban yoo ta'u, tokkoon tokkoon motoraaf too'ataan tokko yoo ta'u, lamaan hafan ammoo sirna dubbisa dijitaalaa kan of keessaa qaban turan.

Dizaayinii kaardii punched jalqabaa Parsons Corporation irraa adda ta'ee, MIT galteedhaaf teeppii punched track torba istaandaardii fayyadame. Viyaalee keessaa sadii siiqqeewwan maashinichaa adda addaa to’achuuf kan itti fayyadaman yoo ta’u, afran hafan ammoo odeeffannoo to’annoo adda addaa koodii godhaniiru. Teeppiin kun kaabinee kan akkasumas firmware riilee irratti hundaa'e ja'a kan qabu yoo ta'u, tokkoon tokkoon siiqqeedhaaf lama kan qabu keessatti dubbifame. Tokkoon tokkoon hojii dubbisaa wajjin, qabxiin duraan dubbifame gara galmee "qabxii jalqabaa"tti waraabamee qabxiin haaraan dubbifame immoo gara galmee "qabxii xumuraatti" waraabame. Teeppichi walitti fufiinsaan dubbifamee lakkoofsi galmeewwan keessa jiru tokkoon tokkoon boolla daandii to'annoo keessatti mudateen dabalaa dhufe hanga qajeelfamni "dhaabbachuu" erga boolla afur qotamee booda mudatutti.

Fakkeenya maashiniiwwan CNC

Maashinii CNC	Ibsa
Freze	Sagantaa lakkoofsotaa fi qubee murtaa'e of keessaa qaban kan ispiindilii gara bakka adda addaa fi gadi fageenya adda addaatti sochoosuuf hojjeta. Hedduun isaanii koodii G tiin barreeffamaniiru. Hojiiwwan kanneen akka: fuula daakuun, garba daakuun, taphachuu, qotuu, fi tokko tokko hojii garagalchuu illee ni raawwatu. Warshaaleen CNC har'aa qodaa 3 hanga 6 qabaachuu danda'u. Irra caalaan CNC milling cutters meeshaan sun irra ykn keessa kaa’amuu kan barbaadu yoo ta’u yoo xiqqaate hamma wanta bocamuu qabuu guddaa ta’uu qaba, haa ta’u malee maashiniiwwan haaraa 3-axis kanneen baay’ee xiqqaa ta’anis oomishamaniiru.
Torna	Maashiniin wanti adeemsifamuu qabu naannoo siiqqee isaa naanneffatutti cirracha dhaabbataatiin chiipsii wanta irraa balleessu. Murannoo saffisaa fi sirrii ta’e ni taasisa, yeroo baay’ee meeshaalee fi qonnaa wal jijjiiran fayyadama. Sagantaa walxaxaa kutaalee lathes harkaan hojjetaman irratti hin danda’amne hojjechuuf qophaa’aniif bu’a qabeessa. Innis amaloota to’annoo kan CNC mills wajjin walfakkaatu kan of keessaa qabu yoo ta’u yeroo baay’ee G-code tiin barreeffama. Yoo xiqqaate siiqqeewwan lama (X fi Z) qaba, garuu moodeelotni haaraan siiqqeewwan baay'ee kan qabaniifi hojiiwwan bocuuf rakkisaa ta'an maashiniin hojjechuu ni hayyamu.

Fayyadama bu’uuraa

Sirnichi yoo xiqqaate siiqqeewwan lama (X fi Y) fi ispiindilii dhaabbataa ykn socho’u of keessaa qaba. Bakki waltajjii socho’aa kan argamu karaa kallattiin konkolaachisaa stepper ykn servo motors ykn tartiiba stepped gears dizaayinoota durii keessatti fayyadamaniin sochii garmalee sirrii ta’e kennuudhaani. To’annoon loop banaa hanga humnoonni xiqqaa ta’anii eegamanii fi saffisi baay’ee guddaa hin taaneetti hojjeta. To’annoon loop cufame sirrii ta’uu, saffisaafi irra deddeebi’amuu maashiniiwwan hojii sibiilaa daldalaa keessatti barbaadamu kennuudhaaf sadarkaa qaba. Fooyya’iinsi tokko yeroo baay’ee mala guutuun saanduqa guddaa keessatti (akka of eeggannoo nageenyaatti) cufamuu kan of keessaa qabu yoo ta’u, qulfii nageenyaa dabalataa kan jalqabame yoo ta’u, kunis opereteraan naannoo hojii nageenya qabu keessa akka jiruu fi naannoo hojii irraa fageenya gahaa akka qabu mirkaneessuudha. Sirnoonni CNC haaraan har’a oomishaman hedduun isaanii 100% elektirooniksiidhaan kan to’atamanidha.

Sirna to’annoo ejjennoo

Sirnoota to'annoo lakkoofsaa keessatti, bakki meeshaa tuuta qajeelfama 'sagantaa kutaa' jedhamuun ibsama. To'annoon bakka kaa'uu karaa loop banaa ykn sirna loop cufame raawwatama. Sirna loop banaa keessatti walqunnamtiin kallattii tokko qofaan uuma: too’ataa irraa gara mootoratti. Sirna loop cufame keessatti, dogongora bakka, saffisa fi saffisa sababa jijjiirama fe’umsaa ykn ho’aatiin uumamuu danda’u sirreessuu akka danda’uuf, duub-deebii too’ataaf kennama. Sirnoonni loop banaa akka waliigalaatti gatii salphaa ta’us sirrii ta’uu isaanii gadi aanaadha. Stepper motors gosa sirna lamaan keessatti fayyadamuun kan danda’amu yoo ta’u, servo motors ammoo sirna cufame qofa keessatti fayyadamuu ni danda’ama.

Koordineetota Kaarteeshiyaanii

G & M-koodoonni hundi isaanii sirna qindeessaa Kaarteeshiyaanii diimeshinii sadii irratti hundaa’u. Sirni kun xiyyaara idilee yeroo baay’ee herrega keessatti giraafii yeroo kaafamu kan mul’atudha; Daandiiwwan meeshaa maashinii fi gocha biroo qindoomina murtaa’een ta’uu qabu kamiyyuu karoorsuun barbaachisaadha. Koordineetonni absoluutii gama biraatiin akka waliigalaatti maashiniiwwaniif baay’inaan kan itti fayyadaman yoo ta’u, tuqaa (0, 0, 0) xiyyaara keessatti bakka bu’u. Qabxiin kun meeshaa istookii irratti qabxii jalqabaa ykn "bakka manaa" osoo maashiniin qabatamaan hin jalqabin dura kaa'ama.

Paaneliin To'annoo

To'annoo lakkoofsaa paanaalii maashiniiwwan irratti to'ataman yoo ta'u, furtuuwwan qubee fi lakkoofsaa hedduu fi iskiriinii of keessaa qaba. Fakkeenya opereshinichaa iskiriinii CRT isaa irratti ilaaluun ni danda’ama; Sochii harkaa, naanneffamuu turret, jijjiirraa siiqqee, spindle ibsuu/cufuu fi jalqabuu/dhaabbachuu, sirna qabbanaa’uu ibsuu/cufuu, dhaabbii hatattamaa, saffisa dabaluu/hir’isuu furtuuwwan fayyadamuun raawwatamuu danda’a. Sirnoonni paanaalii to’annoo indaastirii maashinarii keessatti fayyadaman tilmaamaan akka armaan gadiitti: Siemens, Fanuc, Heidenhain fi Mazatrol.