Mutaa’uu Sanyii

Wikipedia irraa
Biqiltuu suufii, erga biqilee guyyaa sadii booda

Mutaa’uun sanyii adeemsa sanyiin biqiluun biqiltuutti guddatuudha. Mutaa’uun sanyii bishaan ofitti fudhachuun eegala. Bishaan gara sanyii erga seenee booda, akka bokoku taasisa. Sanaan booda, micireen sanyii keessatti argamu guddachuu fi dagaaguu jalqaba. Sanyiin yeroo biqilu nyaata of keessatti kuufatee jiru soorachuun guddata.

Biqiltoota sanyii[gulaali | lakkaddaa gulaali]

Qodaa sanyii horticulture keessatti facaasuu fi fudhachuuf cirracha biqiltootaa fi pilaagii guddisuuf gargaaru
Time-lapse video of mung bean seeds germinating

Biqiluun yeroo baay’ee guddina biqiltuu sanyii tokko keessa jiruudha; bu’aan isaas biqiltuun akka uumamu taasisa. Akkasumas adeemsa maashinarii meetaabolii sanyii deebi’ee hojiitti hiikuu fi bu’aan isaa radicle fi plumule akka uumamu taasisudha. Sanyii biqiltuu vaaskilarii paakeejii xiqqaa seelii walhormaataa dhiiraa fi dubaraa erga walitti makamee booda firii ykn koonii keessatti oomishamuudha. Sanyiiwwan guutummaatti guddatan hundinuu miciree kan of keessaa qaban yoo ta’u, gosoota biqiltoota baay’ee keessatti kuufama nyaataa tokko tokko kuusaa, kootii sanyiitiin kan marfaman. Biqiltoonni tokko tokko sanyii baay’ina garaa garaa kan miciree hin qabne ni uumu; kunniin sanyiiwwan duwwaa gonkumaa hin biqilleedha. Sanyiiwwan dormant sanyiiwwan jiraachuu danda’anii fi guddina isaanii deebi’anii jalqabuuf kaka’umsa keessoo ykn naannoo addaa waan barbaadaniif hin biqilne dha. Haala sirrii ta’een sanyii biqiluu kan jalqabu yoo ta’u, micireenis guddachuu jalqaba, gara biqiltuutti guddata.