Galmoota Misooma Waaraa

Wikipedia irraa
galmoota misooma waaraa 17

Galmoota Misooma Waaraa (SDGs) Dhaabbata Mootummoota Gamtoomaniin kan uumaman yoo ta’u, Galmoota Addunyaa Misooma Waaraa jedhamee kan hundwwfameedha. Isaanis Galmoota Misooma barkumeee dhuma bara 2015tti xumuraman bakka bu’aniiru.Galmoonni Misooma Waaraa bara 2015 hanga 2030tti kan hojjetaman yoo ta’u, galmoota 17 fi qiyyafannoo(target) addaa 169 galmoota sanaaf jiru.

Lakkoofsa Galmoota Hagayya 2015tti biyyoonni 193 galmoota kudha torba hordofuuf waliigalaniiru.

  1. Hiyyummaa: Bakkaa mara irraa hiyyummaa haala maraa isaan dhambamsiisuu
  2. Beela: Beela dhaabuu, wabii nyaataa fi misooma waaraa  qabu deeggaruun
  3. Fayyummaa gaarii: Jireenya fayya qabeessa mirkaneessuu fi fayyaa hunda deeggaruun.
  4. Barnoota Qulqullinaa: Qulqullina barnootaa waliigalaa fi sirrii ta’e mirkaneessuu fi carraa barumsaa hundaaf uumuu.
  5. Walqixxummaa Saalaa: Walqixxummaa saalaa galmaan gahuu fi dubartootaa fi shamarran hunda humneessuu.
  6. Bishaan qulqulluu fi balbalooma: Bishaanii fi qulqullina naannoo hundaaf dhaqqabamaa fi itti fufiinsa qabu akka argamuu mirkaneessuu.
  7. Humna Haaromfamuu fi Gatiin Isaa Gahaa: Nammaraaf anniisaa gatii madaalawaa, itti fufiinsa qabuu fi ammayyaa ta’e akka argatan gochuu.
  8. Hojii gaarii fi guddina dinagdee: guddina dinagdee itti fufiinsa qabufi hunda hammatee, hojii guutuu fi oomishtummaa qabu fi hojii hundaamaluu hundaaf.
  9. Bunaqummaa, kalaqaa fi maana hundaamalaa:Bu’uuraalee misoomaa haaromfamuu danda’an ijaaruu, warshaalee fi kalaqa hunda hammatee fi waaraa deeggaruu.
  10. Wal-caalmaa Hir’isuu: Wal-caalmaa biyya keessaa fi biyyoota gidduu jiru hir’isuu.
  11. Magaalotaa fi Hawaasa Waaraa: Magaalotaa fi qubsuma hunda hammate, nageenya qabu, daagaagee fi itti fufiinsa qabu uumuu
  12. Fayyadamaa fi oomisha itti gaafatamummaa qabu:
  13. Tarkaanfii Haala Qilleensaa: Jijjiirama qilleensaa fi dhiibbaa inni qabu irratti tarkaanfii hatattamaa fudhachuu.
  14. Garboota Waaraa: Galaana, garba, maanya, fi qaamolee bishaanii haala sirrii ta’een misooma waaraaf eeguu.
  15. Lee'a Dachee: Sirnakkoo Lafaa, Bosona waaraa, Gammoojjooma Ittisuu, harama biyyee Ittisuu fi Miidhaa  Lubdaneessummaa (biodiversity)  Irratti Gahu To’achuu.
  16. Dadaafi Dannee: Hawaasa nagaa(dada) fi hunda hammate misooma waaraa jajjabeessuu, haqaa(dannee) hundaaf dhaqqabamaa ta’e dhiyeessuu fi sadarkaa hundatti jaarmiyaa bu’a qabeessa, itti gaafatamummaa fi hunda galeessa ta’e ijaaruu.
  17. Galma ga'uuf walta'uu:Mala raawwii cimsuu fi Tumsa Addunyaa Misooma waaraaf qabu warraqsuu