Category:Oomisha

Warraaqsi Qonnaa Arabaa itti adeemsifamaa tureen, qonni Awurooppaa jijjiirame, tooftaalee fooyya’oo fi babal’ina biqiltoota midhaaniitiin, sukkaara, ruuzii, suufii fi mukkeen firii (kan akka burtukaana) galchuu dabalatee. [83] .

Bara 1492 booda, jijjiirraan Kolumbiyaa midhaan Addunyaa Haaraa kan akka boqqolloo, boqqolloo, timaatima, boqqolloo mi’aawaa fi manioc gara Awurooppaatti fide, akkasumas midhaan Addunyaa Durii kan akka qamadii, barbaree, ruuzii, fi turnippii, fi horii (fardeen, loon, hoolaa dabalatee) fide fi re’oota) gara Ameerikaatti geessu.

Jallisii, jijjiirraa midhaanii fi xaa’oon jaarraa 17ffaa irraa eegalee Warraaqsa Qonnaa Biriteen waliin tarkaanfachuun baay’inni ummata addunyaa baay’ee akka dabalu taasiseera. Bara 1900 irraa eegalee qonni biyyoota guddatan keessatti, fi hamma xiqqaa ta’e biyyoota guddachaa jiran keessatti, makaanaayizeeshiniin hojii namaa bakka bu’ee, akkasumas xaa’oo sinteetikii, qoricha aramaa fi walhormaata filannoodhaan gargaaramuun oomishtummaan isaa guddaa dabaluu argee jira. Malli Haber-Bosch xaa’oo amooniyeemii naayitreetii sadarkaa industirii irratti akka walnyaatamu kan hayyame yoo ta’u

Qonni ammayyaa faalama bishaanii, boba’aa baayoo, orgaanizimoota