Binooqila

Fakkeenya hoolaa Tartar

Zoophytes kitaaba bara 1833 keessatti.

Binooqili (bineensa-biqiltuu) , orgaanizimoota dhoktoo yeroo tokko ogeeyyii uumamaa ajaa'ibsiisan, seenaa ramaddii baayoloojii keessatti boqonnaa hawwataa ta'ee tajaajilu. Jaarraa kudha saddeetffaa keessa uumamtoonni adda ta’an kun amala addaa isaanii irraa kan ka’e saayintistoota biratti falmii guddaa kaasaniiru. Binooqilli bakka tokkotti daangaa mootummaa biqiltootaa fi bineensotaa irratti, ykn gidduu akka jiran amanama ture. Ogeeyyiin uumamaa tokko tokko mootummoota lamaan walitti makamuu kan bakka buʼan siʼa taʼu, kaan immoo biqiltoota ykn bineensota qofa jedhanii ramaduu irratti cichanii turan. Barreeffamni kun addunyaa booji'amtuu binooqila keessa lixee, falmii uumama isaanii marsee jiruu fi irra deebiin ramaddii booda hubannoo keenya orgaanizimoota hawwataa kana boce qorata.

Binooqilli orgaanizimoota  amaloota biqiltootaa fi bineensota agarsiisaniidha. Isaanis amala nama hawwatu agarsiisaniiru, kunis bu’uura taksonomii hundeeffame keessatti ramaduuf rakkisaa taasiseera. Binooqiloonni tokko tokko kan akka aneemooniin galaanaa, uumama isaanii kan hin qabnee fi bifa daraaraa fakkaatuun, amala biqiltuu fakkaatu kan qaban fakkaatu turan. Haa ta'u malee, amala bineensota fakkaatu kan akka adamsituu qabachuu fi kaka'umsa alaaf deebii kennuus agarsiisaniiru. Amaloonni walitti makamuun kun ogeeyyii uumamaa kan wallaalchise siʼa taʼu, kunis ramaddii isaanii ilaalchisee yaadaafi falmii adda addaa akka uumamu taasiseera.

Hidhamtoota alaa

• The dictionary definition of zoophyte at Wiktionary