Liyoonaardi Ooyiler
Liyoonaardi Ooyiler (/ˈɔɪlər/; Jarmanii: [ˈɔʏlɐ]; 15 Ebla 1707 – 18 Fulbaana 1783) abbaa herregaa fi fiizisistii Siwiizerlaanditi. Ooyiler damee ballaa akka tiyoorii giraafii fi kaalkulesii infiniitesimaal keessatti gumaacha guddaa godhe. Ooyiler jechoota fi mallattoo herregaa ammayyaa baayyee uume, keessaahuu qaaccessuu herregaa keessatti, kan akka yaada faankishinii herregaa uume. Oooyiler hojiisaa makaaniksii, filuud daayinaamiksii, optiiksii, astiroonoomii, fi tiyoorii muuziqaa keessatti hojjateenis ni beekkama.
Ooyiler akka abbaa herregaa guddaa jaarraa 18ffaa fi abbaa herregotaa dhalatan gurguddoo keessaa akka tokkootti ilaallama. Ooyiler abbaa herregaa baayyee barreessan keessaa isa guddaadha; hojiiwwan barreeffamaa inni walitti qabe qabiyyee 60-80 guuta. Ooyiler jireenyasaa bara ga'eessummaa St. Peetirsibergi, Raashiyaa fi Barliin, Piraashiyaa keessatti dabarse.
Jechi Piyeer-Simoon Laappilaasi akka jedhe dubbatamuu "Ooyiler dubbisaa, Ooyiler dubbisaa, inni mootii hunda keenyaati" dhiibbaa Ooyiler herreega irratti qabu ibsa